Songen om oss

Korleis blir ein fan av eit engelsk fotballag? Dei fleste finn seg vel eit lag gjennom ein kamp dei har sett på TV, eller dei vel det same favorittlaget som vener eller slektningar har. Mitt val var noko annleis. I 87/88-sesongen, då eg var 12 år, følgte eg nøye med på resultata i alle divisjonane i England. Eg var Liverpool-fan på denne tida, men greidde ikkje å mobilisera nokon skikkelig lidenskap for ein klubb som hadde fans på kvart gatehjørne. Etterkvart i sesongen la eg merke til at laget som toppa 3.divisjon, Sunderland, hadde eit namn som minna om regionen eg sjølv kjem frå, nemleg Sunnhordland. Fyrst la eg berre merke til resultata til mitt nye «lokale» favorittlag, etter kvart vart det klarare og klarare at eg hadde fått meg eit nytt engelsk favorittlag.

I tenåra var eg ein heilhjarta samlar av kampprogram. Eg brukte nesten alle pengane eg hadde på program og fanziner, og etterkvart hadde eg ei nesten komplett samling av Sunderland sine heimeprogram frå min fødselsdag i 1975 til ein gong utpå -90-talet. Ein av mine største opplevingar som Sunderland-supporter er absurd nok augneblinken då eg mottok mitt fyrste heimeprogram frå 89/90-sesongen i posten. I den tida var me rundt ti medlemmer i supporterklubben som abonnerte på alle heimekampane på video (!), og VHS-kassettane blei sendt rundt etter ei liste. Postgangen mellom Sverige og Norge førte til at kampen kom i posten mellom ein og fire månader etter at den var spelt. I 89/90-sesongen hadde eg store problem med å få tak i eit Sunderland-heimeprogram i byrjinga av sesongen, fordi ingen av programkontaktane mine hadde dei for sal. Ein gong i slutten av november fekk eg omsider eit program i posten, saman med ein av videokassettane frå eit medlem i Trondheim som nett hadde vore i Sunderland. I fleire veker svevde eg på ei sky over at eg endeleg hadde fått tak i eit heimeprogram frå 89/90-sesongen, og eg trur aldri at eg har blitt så glad for nokon gåve i mitt liv som eg vart for kampprogrammet frå Sunderland-Barnsley i 89/90.

I 1992 reiste eg på min fyrste tur til Sunderland for å sjå heltane mine mot Chelsea i kvartfinalen i FA-cupen. Den gongen var eg 16 år, og visste at eg aldri ville få lov av foreldra mine til å reisa på fotballkamp til England på eiga hand. Derfor sa eg til dei at eg skulle på skitur med nokre vener. Sannninga var at eg i fem dagar var på fotball- og pub-til-pub-tur i nordaust England. Stemninga var ikkje så god i stova då eg kom heim og fortalte at eg ikkje hadde vore på skitur, men på fotballtur til England... Sjølve kampen mot Chelsea er nok den beste Sunderland-kampen eg nokonsinne har sett, og trøkket var heilt vanvittig då Sunderland slo Chelsea 2-1 på vegen til finalen på Wembley. Eg hadde dessverre reiseforbod og var dessutan blakk, så eg kom meg aldri på korkje semifinale eller finale.

Året etter, i 1993, var eg i Sunderland ei veke i februar. Tilfeldighetane ville det til at Sunderland sin dåverande manager, Malcolm Crosby, fekk sparken i den veka eg var der. Eg var på handletur i byen den dagen Crosby fekk sparken, og blei stoppa av BBC på gata for å bli intervjua om kva eg synes om avgjerda om å sparka han. Eg støtta klubben i avgjerda, og lanserte Terrry Butcher som den perfekte mananger for Sunderland på bakgrunn av hans internasjonale rutine. Eg trur at heile Sunderland må ha sett BBC North sin nyhetsreportasje om at Crosby var sparka den onsdagskvelden, for om fredagen var eg den store helten på puben, og alle ville spandera øl på den unge, skråsikre nordmannen som hadde korrekt spådd at Butcher skulle bli ny Sunderland-manager. Heldigvis gjenkjente dei same folka meg ikkje eit knapt år seinare, då Butcher sine dårlige resultat og hans klønete og usikre omgang med media hadde gjort han til ein meget upopulær mann i byen...

Eg meldte meg inn i supporterklubben i -89, og på heile -90-talet var det høgtid i stova når medlemsbladet kom med posten. I 1997 var det litt krisestemning i supporterklubben, fordi ingen ville overta redaktørjobben etter Gerth Andersson. Sidan eg hadde ei viss erfaring med å driva medlemsblad, og likte og skriva, takka eg like godt ja til å vera redaktør i eit år. På denne tida gjekk eg på økologisk jordbruksskule i Aurland i Sogn og Fjordane. Medlemsbladproduksjonen var ein aktivitet som vart pressa inn i travle skule- og arbeidsdagar, derfor fann eg ut av sjølve produksjonen av medlemsbladet måtte skje i skuletida. I dei to dagane før bladet skulle sendast ut, sysselsatte eg derfor halve klassen i timane i klasserommet med å sortera sider, stifta, bretta og skriva adresser på nesten 200 medlemsblad. Dessverre kunne eg berre driva supporterklubben i eitt år, fordi eg flytta til Skottland hausten 1998.

Dei siste åra har turane til Sunderland dessverre blitt sjeldnare. Hovedårsaka til det er at eg har budd i Tromsø dei siste seks åra, og fyrst i fjor byrja Norwegian å fly direkte frå Tromsø til London. I april i år var eg omsider tilbake og såg kampen på Stadium of Light mot Manchester United. Sjølv om det endte i tap, var det ei stor oppleving å vera tilbake etter så mange år. Etter kampen blei eg sitjande saman med ein norsk kamerat på ein pub nede i sentrum og drikka øl. Etter eit par øl kom ein kar frå nabobordet bort bort til oss. Han hadde høyrt at me snakka norsk, og viste seg å også vera Sunderland-fan frå Sunnhordland! Sjølv om det kan synast langt frå Sunderland til Sunnhordland, er banda sterkare enn ein skulle tru!

(Innlegg i «Roker Roar» nr. 2 2009. «Roker Roar» er medlemsbladet til Sunderland sin skandinaviske supporterklubb)

Foto: flickr.com