Måndag denne veka kom meldinga om at Hans Olav Pharo var død etter ei tids sjukeleie. Til hausten ville han ha fylt 100 år, men det blei altså med nittini og eit halvt for den gamle teologen.
I oppveksten på garden heime på
Tysnes var me alltid omgitt av ei rekke personar som ikkje passa
heilt inn i forma. Ein av desse var «Faro», som me kalte han, ein
ungkar frå Bergen som reiste fleire gongar for året til hytta si på
Tysnes. På desse reisene var han alltid innom oss på vegen til
eller frå hytta si, og han var ikkje av typen som gjekk umerka
gjennom tunet.
Noko av det karakteristiske med Faro,
og det som gjorde at han ofte skilde seg ut frå mengda, var at han
gjorde og sa noko anna enn det ein forventar. Han kunne til dømes
leggja seg i ei veggrøft å sova. Eller som den gongen eg møtte
han i Våge med eit par solbriller på som mangla det eine
brilleglaset. Sidan Faro var svaksynt på det eine auget sa eg at
dette var no ein god idé, å berre ha solbrilleglas på det auget
han såg på. Dessverre kunne Faro avsløra at det mangla glas i
brillene på det auget han såg normalt på.
Faro sa også andre ting enn ein
forventar at folk skal sei. Hytta hans på Store Godøy var nokså
isolert, og det var ikkje kvar gong han traff folk då han budde der
ute i nokre veker i slengen utanfor fellesferien. Då bestemora mi
ein gong spurte han om det ikkje var einsamt å feriera der ute
aleine i så lang tid, svarte han: «Husk at jeg har hele
Johannesevangeliet som selskap».
Faro var også vonlaust distré. Ein
gong fekk han beskjed frå mor mi om å frakta ein pose med pinneis
heim frå Våge i båten sin. Problemet var at Faro trengte noko å
sitja på då han skulle køyra båten heim. Så han brukte like godt
posen med pinneis som pute. Vel heime på tunet fekk han huden full
frå både små og store for å koma heim med ei suppe av pinnar og
is. Han lovde då å skaffa ein iskrok til båten til neste gong han
skulle frakta is heim frå Våge.
Faro hadde også ei sjeldan evne til å
sei ja til å vera med oss ungane på prosjekt som dei aller fleste
pensjonistar ville ha avvist blankt. Han spelte til dømes ulike
roller i filmar me spelte inn. Mest vellukka var han som presten i
Bjørnson sin «Faderen», det var ei rolle han spelte seg sjølv i
og kledde svært godt. Han var også med oss og rodde «Tysnes rundt»
i oselvar to-tre gonger på slutten av -90-talet. Som den tidlegare
symjelæraren han var, tok han seg alltid tid til ein symjetur kvar
gong det var pause i roinga. Då han var med oss å feira jul for
nokre år sidan, blei han med mor mi og meg på tradisjonen til
vinterbadeklubben med å bada før jula blei ringt inn. Det er nok
ikkje mange 90-åringar som seier ja til eit vinterbad på julaftan!
Det har ofte sin pris å vera ein som
skil seg ut. Trass i at Faro kjende mange, levde han sitt liv aleine.
Han var på mange måtar ein som stod utanfor mange av dei
fellesskapa me andre ser som sjølvsagte: Han fekk aldri arbeida som
det han utdanna seg til, og han fekk ingen familie. Hans evne til å
sei og gjera det uventa og uortodokse, viser likevel ei evne til å
følgja sin eigen veg som er sjeldan vare i våre dagar. Det er
kanskje like viktig som å stifta familie og å ha god jobb?
Kvil i fred, Faro!
5 kommentarer:
Dette var veldig triveleg å lesa!
Ville likt å ha kjent denne mannen, så godt som du beskriver han.
Takk Askild. Godt å bli påminna.
Pharo hadde ei heilt spesiell evne til å lytta. Om lag som eit barn i tolvårsalderen. Den tida då veldig mange omgrep er på plass, men før puberteten rotar det til. Han bar hjertets dannelse, om ikkje allskens skikk-og-bruk.
På nittiårsdagen las han meg ei helsing frå ein jamgamal ven. Denne venen refererte attende til då dei to leika saman i Hvidstensparken på Vikjo (Stord). At dei muligens var fem-seks år. Altså i 1921 om lag. Mykje har skjedd sidan då.
Pharo spela òg smukt piano. Eg veit at han mellom andre sjarmerte i senk ein enkje som budde rett over vegen frå barndomsheimen min. Ho ei kvikk og urpraktisk lefsebakardame, han ein draumar frå ein annan bekk. Pharo var passert toognitti då.
Meg kalte han "soldaten". Fyrste gong eg traff Pharo var like etter militæret i 1998. Og dette hadde han fått med seg. Eg trur han meinte me saman bar på eit skjebnefellesskap. Kva dette bestod i, utdjupa han ikkje vidare, berre såg på meg med djupe og tenksame auge, ein smil og sitt alltid lerkelette "ja -".
denne vart skriven til og opplest i 90-års dagen:
Hans nittiende october
hans nittiende höst
Hans Olav Pharo
hans milde røst
Min venn gjennem somre
min venn gjennem sjel
min venn i et vinterlig bilde
- der sittes ham blygt
og spiller klavèr
lar blande med luften sin kilde
Hans nitti små skisse
hans nitti små brev
hans musikk uti årstider tykke -
galant krakelert og betrykket
Hans Olav Pharo - Til Lykke!
beste helsing nils kårevik
PS. Eg og Elen har diskutert V'ane til Pharo. Var dei fem? Vindu, Varme, Vann, Vegg . .
Det var kanskje seks? Eg hugsar i alle fall at "vei" og "ved" var med.
Til dei som ikkje kjenner denne historien, handlar det om den gongen Pharo kom til Tysnes og kunne fortelja at mangla fem eller seks ting på "v" i husværet sitt i Bergen...
Legg inn en kommentar