onsdag, februar 21, 2007

Magien i eit vinterbad


Eg er komen til Tromsø! Her er det fabelaktig vinterstemning, med over ein meter snø og meir enn ti minusgrader. For å gje eit innblikk i den verkelge vinterstemninga i desse klimaforandringstider, bloggar eg i kveld min gamle artikkel frå desember 2004 om vinterbading i Tromsø. For ein by, for eit liv!

«Medan mange studentar søv, og vanlege nordmenn nyt ein lat sundagsfrukost og tenner årets fyrste adventslys, er fire tromsøstudentar samla i ei stove i eit kollektiv nedanfor symjehallen på Alfheim. Utanfor er det -4, og ein dryg halvmeter snø ligg som eit mjukt teppe kring ein sundagsdøsig universitetsby. Ein skulle tru at skigåing ville vera ein perfekt aktivitet på ein dag som denne. Men denne dagen kan også brukast til meir sumarlege aktivitetar. Sundag er nemleg fast badedag i dette kollektivet, og det er ikkje bassenget på Alfheim som er badeplass for desse karane. Dei fire representerer nemleg det som må vera den einaste utandørs vinterbade-klubben for studentar i Tromsø.

Grunnleggjarane
– Det starta eigentleg som ein idé for å koma seg opp sundags morgon, og for å bli kvitt dagen-derpå-følelsen etter laurdagsnatta, seier Njål Kvendseth, som tidleg i haust tok initativ til vinterbadinga. Han har passande nok berre sove tre timar i natt, og kvelden, natta og morgonen har gått med til å drikka kaffi, prata i telefon og lesa Jens Bjørneboe. – Dette er den fyrste gongen eg er oppe før klokka tre denne veka, eg har ikkje sett dagslys på lang tid, seier han stolt og utan spor av ironi.

Eigentleg er det over ti medlemmer i badeklubben. Etter kvart som vinteren har sige på, er fråfallet blitt større og større, og orsakingane for å ikkje koma er blitt meir og meir kreative. Dagens beste står Mikkel for, som i siste liten sender ein sjarmerande sms: ”Skulle gjerne blitt med, men har innsett at jeg må pugge”. Han om det. Jon Sigurd og Lone er på meir sikker grunn. Dei har nemleg vore på fest, kor dei havna i slåsskamp med kvarandre, og båe føler seg skadde og bakfulle nok til at dei står over badinga i dag. Heldigvis er dei ikkje sjukare enn at dei kan bli med som tilskodarar.

Trass i alle fråfalla, er det tre karar som så godt som alltid møter til sundagsbading. Njål Kvendseth, Joep Aarts og Clemet Askheim grunnla badeklubben for knappe tre månader sidan. Dei tre utgjer den harde kjerna i den uformelle klubben, og det skal meir enn bakfyll og lekselesing til for å hindra desse karane frå å stå over det faste sundagsbadet. Ved sida av desse skal Utropia sin utsendte skribent for dagen vera med på badinga. Han har vore med nokre sundagar før, og dessutan er jo deltakande observasjon er eit høgt ansett ideal på Universitetet.

Kvardagsleg magi
Det er noko lett nervøst over gjengen på vegen ned til den faste badeplassen ved Polaria. Rett nok har me alle vore i sjøen ein vinterdag før, men i dag er det både snø- og fråfallsrekord. Vinterbading er dessutan noko ein aldri blir heilt van med, anten ein debuterer eller har halve vintersesongen bak seg. Joep plar vera den fyrste i sjøen, han stuper vanlegvis uti før me andre har fått på oss badebukse. Men i dag er det annleis. Me bestemmer oss for å arrangera eit synkront hopp til ære for fotografen, og dermed kastar me oss i havet samtidig.

Opplevinga av eit vinterbad kan knapt nok skildrast med ord. Du må prøva det for å skjøna kva som er magien. Frå den augneblinken ein er i vatnet, er ein ikkje lenger tilstades i den vanlege verda. Tankane og kroppen lever sitt eige, maniske liv. Mange undrar seg over kva i all verda som får folk til å bada av fri vilje midt på vinteren? Kanskje noko av svaret ligg i at eit vinterbad er eit sterkt brot med det kvardagslege livet. Eit vinterbad kan opplevast som eit sjeldan augneblink av smerte og fryd i ein heller forflata kvardag.

Men best av alt er det likevel å koma på land etter eit skikkeleg vinterbad. Heile kroppen sitrar etter at ein er komen på land, og om det er kaldt nok i vatnet får ein med seg energi for fleire timar. Det skal seiast at dette gjeld mest for dei av oss som er så heldige å ha nokre kilo fett på kroppen, tynne kroppar skjelv kanskje meir enn dei sitrar etter kuldeopplevinga.

Nytrekt kaffe og varme baguettar
Etter badinga ber det opp igjen til kollektivet. Der kjem me inn i ei varm stove med dekka bord, og ikkje lenge etter er kaffien på kok. Av og til kjenner ein på at kvardagen er vel så bra som festen, og slik er det då Clemet kjem berande på ei kanne nytrekt kaffi samtidig som Joep set ei korg med varme baguettar på bordet. Måltidet gjer godt etter vårt forfriskande bad, og stova fylles etterkvart av prat om det som studentar bruker tida si på: eksamen, gårsdagens festar, morgondagens visjonar og alle dei underlege folka på Universitetet. Njål minner meg på at eg må få med at badegruppa vår er open for nye medlemmer, mange fleire studentar burde driva med vinterbading. Eg tenkjer at han rett, det er for dumt at desse sundags føremiddagane er forunt så få av oss.»

(Foto: Ole Losvik)

2 kommentarer:

Anonym sa...

Morsom artikkel! Jeg er likevel usikker på den "forflata kvardagen" du skriver om. Var ikke tidligere tider like forflattet som vår tid? Hva i vår kultur er det som er spesielt forflatet?

Ketil

Misha BB sa...

...og hjemlengselen kommer som en flodbølge.
Jeg ser forresten at de har stygge planer om å bygge idretsanlegg i Movika hvis Tromsø får OL. (Dagbladet). Skeptisk.